ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΤΗΤΑ - χρέος του πολιτικού, όχι μόνο του πολίτη (του WeathermanTom)

Μια μέρα μετά τον πρώτο γύρο των Δημοτικών Εκλογών της 18 Μαΐου 2014 που ήμουν υποψήφιος με το Project Δράμα 2020, είχα γράψει ένα κείμενο θυμού προς τους απέχοντες (και καλά είχα κάνει). Έκανα όμως και ένα θεμελιώδες λάθος.

Υπέθεσα ότι ο κόσμος θα ασχοληθεί με την κοινωνία (και κατ'επέκταση με την πολιτική) επειδή κάποιος πολιτικός θα του κάνει έκκληση  να ψηφίσει ή να πάει να παρακολουθήσει ένα δημοτικό συμβούλιο. Μέγα λάθος. 

Το να γίνει η πολιτική και η δημοκρατία ξανά ελκυστική πρέπει να είναι το μεγάλο έργο των πολιτικών αλλά και όσων ασχολούνται με την πολιτική γενικότερα. Ας το πάω βήμα-βήμα όμως.

Με τη μεταρρύθμιση του Καλλικράτη το 2011 έγιναν συγχωνεύσεις δήμων και επαναπροσδιορίστηκαν οι ρόλοι των περιφερειών, και γενικότερα δόθηκαν περισσότερες αρμοδιότητες μακριά από την κεντρική διοίκηση της χώρας αν και πολλοί θεώρησαν ότι έγινε ακριβώς το αντίθετο. Οι αντιδράσεις ήταν πολλές και αντικρουόμενες. Ουσιαστικά όμως, προσφέρει τη δυνατότητα αυτή η μεταρρύθμιση να φέρει τον πολίτη πιο κοντά στην πολιτική και άρα πιο κοντά στις πολυπόθητες αλλαγές που θέλει να δει στη ζωή του. Με λίγη δημιουργικότητα και ορθή και τολμηρή σκέψη από πλευράς των υπευθύνων. Έθεσε δηλαδή ο Καλλικράτης τις βάσεις για την έννοια Συμμετοχικότητα. Εδώ δημιουργήθηκε η παρεξήγηση όμως.

Συμμετοχικότητα για τους περισσότερους σημαίνει κάτι απλό, όπως το να δημιουργήσεις μια διαδικτυακή πλατφόρμα διάδρασης με τον κόσμο και να διατείνεσαι ότι προάγεις τη συμμετοχή του στα κοινά, ενώ στην πραγματικότητα είναι πολύ λίγοι αυτοί που μπαίνουν στον κόπο να ασχοληθούν με τέτοια πράγματα, να ψηφίσουν διαδικτυακά και να ψαχτούν γενικότερα. Και τι γίνεται με αυτούς που θεωρούν την πολιτική έτσι κι αλλιώς καμένο χαρτί ή με όσους δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικά μέσα; Η συμμετοχικότητα είναι αρκετά δυσκολότερη και θέλει τόλμη για να επιτευχθεί.

Κάποιον που θεωρεί την πολιτική εν γένει σάπια μπορείς να τον προσεγγίσεις με πολύ διαφορετικό τρόπο, όπως και αυτόν που δεν έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικά μέσα. Δεν τον καλείς απλώς να παρακολουθήσει ένα Δημοτικό Συμβούλιο, που έτσι κι αλλιώς εκεί μέσα μιλάνε ακαταλαβίστικα. Με το να του πεις "έλα" θα σου απαντήσει "γιατί; αφού έτσι κι αλλιώς δε θα καταλάβω τίποτα" ή "αφού θα κάνετε ό,τι θέλετε έτσι κι αλλιώς" ή "σιγά τη σημασία που έχει να έρθω εγώ εκεί" ή "εγώ με σάπια πράγματα δεν ασχολούμαι, να δείτε μόνοι σας τις βρομιές σας"

Αν δεν πάει ο Μωάμεθ στο Βουνό, θα πάει το Βουνό στο Μωάμεθ. Θα πας λοιπόν εσύ στο σπίτι του, στη γειτονιά του και θα ξεγυμνώσεις το πολιτικό σύστημα που τον κυβερνά, παρουσιάζοντάς του τα θέματα βήμα-βήμα, εξηγώντας του τις διαθέσιμες επιλογές, κάνοντάς τον έτσι να καταλάβει ότι έχει λόγο να ασχοληθεί με τα κοινά και ότι η ψήφος του έχει βαρύτητα, γιατί το Α ή το Β θέμα στην τελική τον αφορά (ή και όχι). Θα πρέπει να φέρεις τη διαφάνεια σε επίπεδο πραγματικό και απτό. Τι να την κάνω τη διαφάνεια μόνο στο ίντερνετ; Εννοείται πως είναι χρήσιμη και εκεί βέβαια, που αλλού μπορείς να συγκεντρώσεις τέτοιον όγκο δεδομένων και με τέτοια διαθεσιμότητα;

Το να προάγεις τη Συμμετοχικότητα είναι δουλειά δύσκολη, όχι κάτι που μπορεί να χρησιμοποιεί κανείς προεκλογικά επειδή είναι πιασάρικο (που είναι δηλαδή). Συμμετοχικότητα μπορεί να σημαίνει και ξεβόλεμα όλων μας, οικονομική συμμετοχή όλων μας, θυσία και παραχώρηση όλων μας (πολύ ξύλινο ακούγεται όλο αυτό βέβαια). Στο κάτω-κάτω, συμμετοχικότητα σημαίνει συμβίωση, και συμβίωση σημαίνει όλα αυτά που ξέρετε ότι πρέπει να γίνουν για να τα πηγαίνουμε όλοι καλά.

Δε θα πρέπει να ζητείται από τους πολίτες να συμμετάσχουν στα μεγαλο- και μικρο-πολιτικά των παρατάξεων, αντίθετα, οι παρατάξεις θα πρέπει να συμμετέχουν στα των πολιτών. Ενημέρωση, ενημέρωση, ενημέρωση. Κάποιος πρέπει να κάνει το πρώτο βήμα. Ας είναι αυτός που θέλει να είναι μπροστά λοιπόν.