23 Ιουλίου 1974, εις ρήχος (όχι εις βάθος) ιστορική αναφορά

Ο ιστορικός Ιούλιος του 1974, τότε που η Χούντα κατέρρεε κάτω απ? την εθνική και διεθνή κατακραυγή για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Η αντίσταση από το εσωτερικό της χώρας περιέλαβε απόπειρες δολοφονίας των αρχηγών του καθεστώτος (Αλ. Παναγούλης), την ανταρσία του «Βέλος», την εξέγερση των φοιτητών της Νομικής, με αποκορύφωμα τα γεγονότα του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973. Παρ’ όλα αυτά η δικτατορία, χάρις και στην επίπλαστη οικονομική ευμάρεια, κατάφερε να μείνει σταθερή, μέχρι τουλάχιστον το 1973.

Τη χρονιά αυτή, χρονιά οικονομικής ύφεσης διεθνώς, εμφανίστηκαν τα πρώτα ρήγματα του καθεστώτος με αφορμή την εξέγερση του Πολυτεχνείου.

 

(πηγή: http://www.daypress.gr/)

Η βίαιη καταστολή της από το στρατό και οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές είχε σαν αποτέλεσμα την ανατροπή του Παπαδόπουλου από την σκληροπυρηνική πτέρυγα της χούντας, υπό τον Ταξίαρχο Ιωαννίδη, αλλαγή που συνέπεσε με την επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία, εξαιτίας των κοιτασμάτων πετρελαίου στο Αιγαίο. 

Παράλληλα, το καθεστώς Ιωαννίδη, διοργάνωσε πραξικόπημα εναντίον του Προέδρου της Κύπρου Αρχιεπίσκοπου Μακάριου που έδωσε το πρόσχημα στην Τουρκία να εισβάλει νησί.

Μετά από τις δραματικές εξελίξεις που ακολούθησαν και αφού είχε φθάσει η Ελλάδα στα πρόθυρα του πολέμου με την Τουρκία, οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου, τόσο οι προερχόμενες απ' την Ένωση Κέντρου, όσο και οι προερχόμενες από την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση, αποφάσισαν να πάρουν στα χέρια τους την εξουσία, κρίνοντας

πως αν δε ληφθούν γρήγορα δραστικές αποφάσεις, οι συνέπειες θα είναι απρόβλεπτες.

Ο Πρωθυπουργός του Ιωαννίδη Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος, είχε κυριολεκτικά εξαφανιστεί, ενώ οι πολιτικοί απέσπασαν τη διαβεβαίωση του δικτάτορα πως ο Στρατός δε θα εμποδίσει τις πολιτικές δυνάμεις να επιτελέσουν το έργο τους.

Το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 1974, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Στρατηγός Φαίδωνας Γκιζίκης κάλεσε στο γραφείο του, τους πιο επιφανείς πολιτικούς των δυο παρατάξεων για να αναζητηθεί το καταλληλότερο πρόσωπο που θα αναλάμβανε τη διακυβέρνηση της χώρας, το οποίο έπρεπε να αντιμετωπίσει άμεσα και την Κυπριακή κρίση. Η αρχική πρόταση των πολιτικών περιελάμβανε την προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας μεταξύ του Γεωργίου Μαύρου και του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, προκειμένου να σχηματίσουν Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας.

Μετά, όμως, από παρέμβαση του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, άρχισε να συζητείται και το όνομα του πρώην Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, που παρέμενε αυτοεξόριστος στο Παρίσι απ' το 1963, ύστερα από τη διαφωνία που είχε με το βασιλιά Παύλο. Πράγματι, μετά από πιέσεις του Ε. Αβέρωφ και τη σύμφωνη γνώμη και των άλλων πολιτικών, ο Φαίδων Γκιζίκης κάλεσε προσωπικά στο τηλέφωνο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και του ζήτησε να έλθει στην Ελλάδα και να σχηματίσει άμεσα νέα Εθνική Κυβέρνηση.

Ο Κων. Καραμανλής, αφού έλαβε τις απαραίτητες εγγυήσεις που έκρινε αναγκαίες για την απρόσκοπτη τέλεση του έργου του, αποφάσισε να επανέλθει στην Ελλάδα.

Στις 2.05 τη νύχτα, της 23ης προς την 24η Ιουλίου 1974, το προσωπικό αεροπλάνο του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εστέν, που μετέφερε στην Ελλάδα τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.

Πατώντας τα πόδια του στην Ελλάδα, ύστερα από 11 χρόνια, απηύθυνε στον ελληνικό λαό τον ακόλουθο χαιρετισμό: «Είμαι ευτυχισμένος που επιστρέφω εις την πατρίδα. Ήλθα δια να συμβάλω με όσας δυνάμεις διαθέτω στην αποκατάστασιν της ομαλότητος και της Δημοκρατίας [...] Είμαι βέβαιος ότι όλαι αι εθνικές δυνάμεις του τόπου θα καταστήσουν το όραμα της αναγεννήσεως της Ελλάδος πραγματικότητα».

Στις 3.10΄ ο Κ. Καραμανλής φθάνει στο γραφείο του Στρατηγού Γκιζίκη στη Βουλή και με την παρουσία του συνεχίζεται η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Κατά τη διάρκειά της, ο πρώην Πρωθυπουργός δήλωσε πως δεν μπορούσε να ορκιστεί αμέσως Πρωθυπουργός, προτού ενημερωθεί εκτενώς για την πολιτική κατάσταση της χώρας. Όμως, μετά από πίεση του Γκιζίκη και των άλλων στρατιωτικών που πήραν μέρος στη σύσκεψη, οι οποίοι του επισήμαναν τους κινδύνους που ελλοχεύουν λόγω της παρατεταμένης πολιτικής κρίσης, ο Καραμανλής δέχθηκε να ορκιστεί μόνος ως Πρωθυπουργός, χωρίς Κυβέρνηση.

Έτσι, στις 4.15΄ το πρωί της 24ης Ιουλίου 1974, ο Κ. Καραμανλής ορκίζεται Πρωθυπουργός από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ, ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας Στρατηγού Φαίδωνος Γκιζίκη.